Een maand geleden belde Maartje mij op. Maartje is getrouwd met Geert, en Geert heeft dementie. Hij had een rij test gehad.
Geert heeft twee jaar geleden de diagnose vasculaire dementie gekregen. Hij reed nog auto, maar moest er nu toch echt aan geloven door een rij test af te leggen. Geert woont zijn hele leven al in een dorp en verplaatst zich per auto en fiets. Op dit bekend terrein gaat dat goed. De rij test moest Geert echter afleggen in een grote stad, waar hij de weg niet kent. Het is natuurlijk al erg spannend om beoordeeld te worden; voldoe ik nog? Kan ik het wel in deze onbekende stad? Als ik maar niet “zak”….
Slecht begin.
De dag van de test breekt aan. Geert is gespannen. Bij aankomst op de locatie ontmoet Geert de examinator/instructeur en krijgt uitleg. Als eerste moet Geert een mondkapje op. Geert heeft deze nog nooit op gehad en hij vindt het een vervelend gevoel. Eenmaal rijdend krijgt Geert diverse instructies. De zenuwen lopen op, het mondkapje voelt niet fijn en zijn geheugen laat hem in de steek. Hij maakt fouten. Geert rijdt te langzaam, neemt een verkeerde afslag en schrikt van al het drukke verkeer om hem heen. Geen oriëntatie meer en groeiende paniek. Geert merkt het zelf al; hij zal deze test niet halen.
Telefoon.
En zo krijg ik dus Maartje aan de lijn. Geert begrijpt niet wat hem is overkomen. In zijn dorp rijdt hij echt prima! Maar in deze stad, onder andere omstandigheden, faalde hij. Nu slaapt hij slecht, hij piekert en hij baalt. Hij is onrustiger geworden. Mag Geert met mij komen praten? Ik ben blij dat ze mij belt en uitspreekt wat hen dwars zit. Ik nodig Geert uit voor een gesprek.
Straf.
Een paar dagen later spreek ik Geert. Hij komt binnen, zucht eens diep en zegt: “Ik heb straf gehad”. “Ik dacht nog prima auto te kunnen rijden, maar in de grote stad bleek dat dus niet het geval.” Familie en vrienden adviseerden Geert om een herkansing te nemen, dat mag namelijk. Maar Geert kwam zelf tot de conclusie dat hij dit niet nog een keer wil meemaken, de stress en het falen. Het is goed zo. Al doet het wel pijn.
Maand later.
Een maand later spreek ik Geert weer, deze keer in een gespreksgroep voor lotgenoten met dementie. Geert vertelt zijn groepsgenoten over wat er is voorgevallen. Met elkaar gaan we in gesprek over het onderwerp autorijden. Iedereen denkt mee en deelt zijn/haar ervaringen. Geert staat er niet alleen voor en dat doet hem zichtbaar goed. Op de vraag, of hij de auto thuis nog heeft staan, antwoord hij: “Nee, deze hebben we weg gedaan. Mijn echtgenote heeft geen rijbewijs, ik mag niet meer autorijden, dus we hebben er niets meer aan”.
Inzicht.
Geert: “We zijn gelukkig nog samen en ontdekken nu hoe het openbaar vervoer werkt. We fietsen meer. Autorijden mag niet meer, en achteraf was het een sein die ik nodig had. De grote stad was al te veel voor me… Als de dementie toeneemt zal het autorijden vanzelf minder goed gaan. Ik wil geen gevaar zijn op de weg, dat is het mij niet waard”. De auto heeft inmiddels een nieuwe eigenaar. Geert heeft de auto aan zijn dochter geschonken. Ze woont 100 kilometer verder op en kan op deze manier haar ouders bezoeken en ondersteunen.
Ik ben enorm trots op Geert hoe hij dit proces heeft doorlopen en doorstaan. Praten er over helpt. Het geeft de mens met dementie een stem en ruimte. Ga het niet uit de weg maar creëer bewustwording, aanvaarding en … het gevoel voor eigenwaarde.
Mondkapje.
Tot slot nog een tip. Een andere mantelzorger kende dit bovengenoemde verhaal en wist zo dat het dragen van een mondkapje in een auto voor ongemak kan zorgen. Haar partner heeft ze daarom vooraf laten wennen aan autorijden met mondkapje. (Het voorval gebeurde trouwens in de periode toen er nog nauwelijks mondkapjes gedragen werden, dus een nieuwe situatie voor velen. Nu is een ieder al weer meer gewend aan het dragen van een mondkapje).
Brein inzicht.
Vind je het fijn om deze blog te lezen en wil je nu wel meer weten over hoe je om kan gaan met mensen met dementie?
- Ik geef trainingen, workshops en lezingen met veel brein inzicht. Ik kan je ook helpen met:
- Een Vier seizoenen activiteiten abonnement, inzetbaar met mensen met dementie/ouderen
Neem gerust contact met mij op voor mogelijkheden! Hartelijke groet, Heidi Nusselder